مالیاتی که شرکتها موظف به پرداخت آن هستند بستگی به سه مؤلفه زیر دارد.
براساس قانون، همه شرکت های ثبت شده در اداره ثبت شرکتها، ملزم به پرداخت مالیات هستند. محاسبه و پرداخت مالیات بستگی به نوع شرکت دارد. برخی از شرکتها معاف از مالیات هستند یا مشمول تخفیفات میشوند به طور مثال شرکت های تعاونی برای پرداخت مالیات شرایط خاصی دارند . نوع فعالیت شرکت نیز نقش تعیین کننده در مالیات پرداختی دارد. به طور مثال شرکتهای دانش بنیان معافیت های ویژه مالیاتی دارند.
فرآیندهای مالی شرکت نیز در تعیین مالیات مؤثر است. شرکتهای خوش حساب که چندین سال متوالی مالیات خود را به موقع پرداخت کردهاند از مشوق های مالیاتی برخوردار میشوند .
انواع مالیات برای شرکت ها : مالیات برای شرکتها انواع مختلفی دارد که با آنها آشنا میشویم.
1- مالیات بردرآمد
یکی از مالیات هایی که از اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکتها دریافت میشود، مالیات بر درآمد است. مطابق ماده 1 قانون مالیات مستقیم، هر شخص ایرانی به ازای کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران دارد باید مالیات بپردازد.
همه شرکتها نیز پس از محاسبه مالیات و کسر معافیت ها و تخفیفات، موظف به پرداخت مالیات محاسبه شده هستند.
2- مالیات اموال و املاک
مطابق بند 1 ماده 1 قانون مالیات مستقیم، اشخاص حقیقی و حقوقی باید مالیات املاک و اموالی که دارند را پرداخت کنند.
این مالیات به میزان نیم در هزار نسبت به ارزش اسمی سهام تعیین شده است. مالیات اموال و املاک باید در زمان تأسیس شرکت یا هنگام افزایش سرمایه محاسبه و پرداخت شود .
3- مالیات عملکرد شرکت ها
مالیات عملکرد، به شیوه عملکرد شرکت و سود و زیان آن بستگی دارد.
مالیات بر عملکرد یکی از مالیاتهای مستقیم است که مطابق قوانین سازمان امور مالیاتی همه شرکت ها و مؤسسات حسابداری یا بازرگانی، ملزم به پرداخت آن هستند. شیوه پرداخت این نوع مالیات به این گونه است که شرکت ها پس از ثبت درآمد و هزینه های شرکت در طول سال مالی، میزان سود و زیان شرکت را مشخص میکنند.
پس از بررسی و محاسبه سود و زیان، اظهارنامه و صورت حساب سود و زیان را به سازمان امور مالیاتی تحویل میدهند. سازمان امور مالیاتی با بررسی اظهارنامه مالیاتی تا یک سال پس از دریافت اظهارنامه، مالیات پرداختی را محاسبه میکنند. نرخ مالیات بر عملکرد شرکتها 25 درصد سود است.
4- مالیات تکلیفی
مالیات عملکرد نوعی از پرداخت مالیات است که شرکت ها موظف هستند در موعد مقرر آن را محاسبه کرده و به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند . یکی از مهمترین انواع مالیات تکلیفی، مالیات بر حقوق کارکنان است. در این شیوه پرداخت کارفرما به عنوان واسطه، باید مالیات تکلیفی را از حقوق کارکنان کسر کرده و به حساب سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.
5- مالیات برارزش افزوده
نوعی دیگر از مالیات عیر مستقیم برای شرکتها، مالیات بر ارزش افزوده است که شیوه وصول آن راحتتر از سایر مالیاتها است. ارزش افزوده، ارزشی است که در چرخه تولید و در هر مرحله به خاطر موادی که به کالا یا خدمات اضافه میشود؛ به قیمت آنها افزوده میشود.
خوب است بدانید مالیات برارزش افزوده یکی از مالیات های غیر مستقیم است که پرداخت نهایی آن برعهده مصرف کننده است. بر اساس ماده 3 قانون مالیات برارزش افزوده، این نوع مالیات از تفاوت بین ارزش کالا و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره مشخص به دست می آید.
مطابق قوانین سازمان امور مالیاتی، پرداخت این نوع مالیات، به صورت مرحله به مرحله است. به عبارت دیگر از مرحله شروع تولید تا زمانی که به دست مشتری میرسد، در هر مرحله مالیات را باید پرداخت نمود.
فروشگاه ها و مراکز خرید موظف هستند هر سه ماه یک بار از طریق سامانه یکپارچه مالیات بر ارزش افزوده به آدرس evat.ir مراجعه کرده و مالیات تعلق گرفته را پرداخت نمایند .
6- مالیات حقوق و دستمزد
طبق ماده 1 قانون مالیات مستقیم، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که داخل کشور فعالیت اقتصادی، خدماتی و غیره دارند مشمول پرداخت مالیات برحقوق و دستمزد هستند.
محاسبه مالیات شرکت های ثبت شده بدون فعالیت:
برخی شرکتها ممکن است پس از ثبت، به دلایل مختلف فعالیت های خود را متوقف نمایند. دلایل عدم فعالیت شرکتها میتواند به خاطر ورشکستگی، دلسردی از کار، اختلاف میان شرکا، وضعیت اقتصادی و غیره باشد.
شرکت بدون فعالیت، شرکتی است که هیچ گردش مالی نداشته و خرید و فروشی به نام شرکت یا صاحبان شرکت ثبت نمیشود.در این شرکتها هیچ قراردادی به نام شرکت، بسته نمیشود.
شاید خیلی ها تصور کنند برای شرکتهایی که فعالیتی ندارند، نیازی به محاسبه و پرداخت مالیات نیست، اما خوب است بدانید شرکتهای ثبت شده بدون فعالیت، باید کلیه اقدامات لازم برای پرداخت مالیات را انجام دهند.
شرکتهای بدون فعالیت هم مانند سایرشرکتها موظف هستند، دفاتر قانونی خود را پلمپ کرده و در پایان سال، همراه با اظهارنامه مالیاتی که نشان دهنده عدم فعالیت شرکت است، را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند . پس از بررسی مدارک ارسالی، سازمان امورمالیاتی در صورت صحت مدارک و کامل بودن آنها، مالیاتی برای شرکتی که دارای عدم فعالیت است، وضع نمیکند .
مالیات شرکتهای تعاونی:
شرکتهای تعاونی نیز مانند سایر شرکتها، موظف به تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و اظهارنامه مالیاتی برای پرداخت مالیات هستند . این شرکتها نیز باید در پایان سال مالی اظهارنامه خود را برای محاسبه مالیات به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند.
مالیات شرکتهای سهامی:
یکی دیگر از انواع مالیات برای شرکتها، پرداخت مالیات شرکت سهامی عام و خاص است . خوب است بدانید نرخ مالیات فروش سهام و حق تقدم آن از 5 درصد ارزش فروش به 1 درصد کاهش پیداکرده است.
مالیات مؤسسات غیر تجاری:
اشخاص حقوقی ایرانی که اقدام به تشکیل شرکت با هدف عدم تقسیم سود کرده اند در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی باشند و از این راه به سودی دست پیدا کنند، مشمول پرداخت مالیات به نرخ مقرر هستند .